De edelpapegaai is een hele mooie en bijzondere vogel. Deze papegaai is zo bijzonder, omdat de mannetjes en de vrouwtjes allebei een andere kleur hebben. De mannetjes zijn groen van kleur terwijl vrouwelijke edelpapegaaien rood met blauw gekleurd zijn. En niet alleen het uiterlijk van beide geslachten verschilt zo, het karakter namelijk ook. En dat zie je eigenlijk nooit bij andere soorten papegaaien.
Kenmerken van de edelpapegaai
Mannelijke en vrouwelijke edelpapegaaien hebben een boel verschillende kenmerken, zowel qua uiterlijk als qua karakter. De vrouwtjes zijn dus rood van kleur met blauwe details op de rug, het achterhoofd en de vleugels. Terwijl de mannetjes groen zijn met soms wat blauwe en rode details en een zwarte snavel. Zowel de mannetjes als de vrouwtjes worden meestal rond de 35 cm groot en wegen rond de 500 gram.
Waar leeft de edelpapegaai?
De edelpapegaai leeft in het wild alleen in delen van Zuidoost Azië en noord Australië. De landen waarin deze papegaai nog voorkomt in Zuidoost Azië zijn Indonesië en Nieuw Guinea. Deze vogels leven verspreid over verschillende soorten gebieden en komen zowel voor in oerwouden als in landbouwgebieden en savannen. Ze kunnen zelfs tot een hoogte van een kilometer reizen.
Geluid van de edelpapegaai
Net als vrijwel alle vogels communiceren deze papegaaien via geluid. Het geluid van de Edelpapegaai is net zo bijzonder als zijn uiterlijk en karakter. Deze papegaaien staan bekend om hun levendige roep, die varieert tussen zachte fluittonen en scherpe kreten. Wil je zelf de unieke geluiden van de Edelpapegaai horen? Kijk (en luister vooral) naar de YouTube-video hieronder, waar je kunt genieten van de prachtige vocalisaties van deze schitterende vogels.
Gedrag en voortplanting
De edelpapegaai leeft voornamelijk alleen of in kleine groepjes (een gezin). Het komt dan ook zelden voor dat een edelpapegaai wordt waargenomen in de buurt van andere vogels. Behalve natuurlijk tijdens broedtijd. Dan moeten ze wel op zoek naar andere vogels. De broedtijd verschilt echter per gebied. Er zijn gebieden waar edelpapegaaien broeden in november maar er zijn ook gebieden waar het broedtijd is van april tot augustus. De edelpapegaai broed in holtes van bomen in het regenwoud. Deze holtes zijn er maar erg weinig. Daarom zijn ze bijzonder kostbaar voor de edelpapegaaien. Als de vrouwtjes een holte hebben gevonden verdedigen ze die dan ook met hun leven. Ze verlaten deze vrijwel niet en zorgen ervoor dat ze gevoerd worden door de mannetjes. De rode kleur van de vrouwtjes is hierdoor ook goed te verklaren. Rood lijkt namelijk meer op de bruine kleur van de schors waar de vrouwtjes zich veelal bevinden. Terwijl de mannetjes groen zijn, omdat zij vooral hoog in de bomen tussen de bladeren te vinden zijn.
Deze papegaai als huisdier
Edelpapegaaien zijn zeer geschikt als huisdier en worden daarom ook veel gehouden. Ze zijn (meestal) gezellig en erg intelligent. Je kunt ze goed leren praten en ze houden erg van spelen. Door hun intelligente kunnen ze soms echter ook behoorlijk moeilijk worden. Net als de grijze roodstaart moet de edelpapegaai uitgedaagd blijven worden. Als dit niet gebeurt is de kans groot dat hij gaat schreeuwen, veren plukken of op een andere manier gedragsproblemen gaat veroorzaken. Je kunt dit tegengaan door je papegaai voldoende uitdagend speelgoed te geven en hem telkens nieuwe dingen te blijven leren.
Gedrag en voortplanting
De edelpapegaai leeft voornamelijk alleen of in kleine groepjes (een gezin). Het komt dan ook zelden voor dat een edelpapegaai wordt waargenomen in de buurt van andere vogels. Behalve natuurlijk tijdens broedtijd. Dan moeten ze wel op zoek naar andere vogels. De broedtijd verschilt echter per gebied. Er zijn gebieden waar edelpapegaaien broeden in november maar er zijn ook gebieden waar het broedtijd is van april tot augustus. De edelpapegaai broed in holtes van bomen in het regenwoud. Deze holtes zijn er maar erg weinig. Daarom zijn ze bijzonder kostbaar voor de edelpapegaaien. Als de vrouwtjes een holte hebben gevonden verdedigen ze die dan ook met hun leven. Ze verlaten deze vrijwel niet en zorgen ervoor dat ze gevoerd worden door de mannetjes. De rode kleur van de vrouwtjes is hierdoor ook goed te verklaren. Rood lijkt namelijk meer op de bruine kleur van de schors waar de vrouwtjes zich veelal bevinden. Terwijl de mannetjes groen zijn, omdat zij vooral hoog in de bomen tussen de bladeren te vinden zijn.
Een andere belangrijke bepaling is dat edelpapegaaien niet voor 116 dagen na de geboorte gescheiden mogen worden van hun ouders. Dit is bedoeld om ervoor te zorgen dat jonge vogels voldoende tijd hebben om te leren van hun ouders en om hun ontwikkeling te ondersteunen voordat ze als huisdier worden verkocht.
Het is van groot belang om op de hoogte te zijn van deze wettelijke vereisten bij het overwegen van het houden van edelpapegaaien als huisdieren. Het naleven van deze voorschriften draagt bij aan het behoud van wilde populaties en zorgt ervoor dat de handel in deze prachtige vogels op een verantwoorde en duurzame manier plaatsvindt.
Veelgestelde vragen over de edelpapegaai
Wat is het dieet van de Edelpapegaai?
In het wild bestaat het dieet van de Edelpapegaai voornamelijk uit noten, vruchten, bloemknoppen en zaden. Hun spijsvertering is traag, dus vezelrijke voeding wordt beperkt aanbevolen. Ongeveer 65% tot 75% van hun dieet moet bestaan uit vruchten en groenten, en de overige 25% tot 35% kan worden aangevuld met bijvoorbeeld pellets.
Hoe is het karakter?
Hoe vertaalt dit natuurlijke gedrag zich naar de huiskamer. In het kort kan je zeggen dat het vrouwtje een klein dominant baasje is en de man een goedzak. Een goed gesocialiseerde pop hoeft zeker niet agressief te zijn, want dat is ze ook niet altijd met haar mannen, maar ze is wel duidelijk in wat zij wilt. Ze heeft een heel sterk karakter! Daarbij werken haar hormonen op volle toeren wat ervoor kan zorgen dat je wanneer de vogel geslachtsrijp is, met een soort van legkip in huis zit. Dit wordt gevolgd door een periode van broedsheid, waarbij de vogel ook niet zo te genieten is. Dit is overigens te voorkomen door naar een vogelarts te gaan en te overleggen of een bepaalde hormoonspuit gegeven kan worden. Ze blijken wel wat meer in hun natuurlijke gedrag te vervallen als er mannelijke soortgenoten zijn. Het mannetje is heel anders in karakter. De karakterverschillen bij geen enkele papegaaien soort is zo groot. De edel papegaai man is vaak een goed sul. Wanneer ze goed gesocialiseerd zijn, heb je er een hele lieve vogel aan die, omdat ze niet monogaam zijn, ook veel minder voorkeur voor bepaalde personen heeft of ze nu bij de ene persoon of bij de ander op hun arm zitten, dat maakt ze niet zoveel uit. Natuurlijk moet er wel een zekere mate van vertrouwen zijn. Hoewel de edel papegaai graag bij je zit en van die aandacht geniet, zijn ze een stuk minder gek op gekriebel op hun kopje of op andere plaatsen. De gevoeligheid die andere papegaaien daar hebben is bij hen een stuk minder. Waarschijnlijk ook omdat ze van nature zelden als paartjes samen zitten te keuvelen. Mensen die voor een edel papegaai hebben gekozen zijn vaak stapelgek op hun lieve vogel.
Geven ze veel stof af?
Nog iets bijzonders aan de vogel is dat de edel papegaai in vergelijking met andere papegaaien soorten een stuk minder stof afgeven. Waarschijnlijk omdat ze toch een heel andere veerstructuur hebben. Er wordt gezegd dat mensen die allergisch zijn voor vogels, wel tegen een edel papegaai kunnen. Maar daar zal je eerst jezelf op moeten laten testen om dit echt uit te sluiten. Het is niet te zeggen of dit volledig waar is, of probeer een aantal keren een edel papegaai te bezoeken om te kijken hoe je erop reageert. Een edel papegaai is over het algemeen geen drukke vogel en zou vooral een keuvelend geluid maken, maar je moet er rekening mee houden dat ze een aardige luide kreet kunnen produceren. Deze kreten zullen ze zo af en toe laten horen, zeker als de vogel wat ouder wordt. Deze luide kreten/gil gaat vaak enkele malen per dag een paar minuten door. Meestal in de ochtend en aan het begin van de avond. Hou hier dus rekening mee en als je voor een edelpapegaai kiest, kies je ook hiervoor. Overmatig schreeuwen van papegaaien is niet normaal, maar dat ze zich af en toe laten horen met een volume dat wij als mens als hinderlijk kunnen ervaren hoort erbij. Wanneer je een edelpapegaai overweegt aan te schaffen is het een beslissing die je neemt voor een aanzienlijke periode. Een jaar of 50 kunnen ze met een goede verzorging, met naast hun normale voeding veel fruit en groente, zeker worden. Als je ze goed hebt opgevoed zullen dit 50 jaren zijn waarvan je zult genieten van hun dolle uurtjes, hun prachtige kleuren, hun intelligentie en hun vertrouwen naar jou als mens.
